राष्ट्रीय वायोश्री योजना ही बीपीएल श्रेणीतील ज्येष्ठ नागरिकांसाठी शारीरिक मदत आणि सहाय्यक-जिवंत उपकरणे प्रदान करण्याची योजना आहे. ही एक केंद्रीय क्षेत्र योजना आहे, ज्याला पूर्णपणे केंद्र सरकारकडून निधी दिला जातो. योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी होणारा खर्च “ज्येष्ठ नागरिक कल्याण निधी” मधून भरला जात आहे. सामाजिक न्याय आणि अधिकारिता मंत्रालयाअंतर्गत पीएसयू असलेल्या कृत्रिम अवयव उत्पादन महामंडळाद्वारे (ALIMCO) ही योजना राबवली जात आहे.
या योजनेची अंमलबजावणी आर्टिफिशियल लिंब्स मॅन्युफॅक्चरिंग कॉर्पोरेशन (अलिम्को) ह्या एजन्सी मार्फत करण्यात येणार आहे.
60 वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या लोकांना आवश्यक असणारी भौतिक उपकरणे मिळतील. ज्येष्ठ नागरिकांना राष्ट्रीय वयोश्री योजनेचा (आरव्हीवाय) योजनेचा पूर्ण लाभ मिळण्यासाठीचा मुख्य निकष म्हणजे ते बीपीएल कुटुंबातील असले पाहिजेत आणि संबंधित प्राधिकरणाद्वारे जारी केलेले वैध बीपीएल कार्ड त्यांच्याकडे असले पाहिजे.
ज्येष्ठ नागरिक जे बीपीएल श्रेणीतील आहेत आणि जे वयाशी संबंधित कोणत्याही आजाराने पीडित आहेत जसे की अपंगत्व, कमी दृष्टी, ऐकण्याची कमजोरी अशा व्यक्तीला खालील प्रकारची उपकरणे प्रदान केली जातील.
राष्ट्रीय वयोश्री योजनेचे फायदे :
- या योजनेचा लाभ दारिद्रय रेषेखालील (BPL) ज्येष्ठ लोकांपर्यंत पोहोचविला जाईल.
- या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी इच्छुक लाभार्थी यांना अर्ज करावा लागेल.
- राष्ट्रीय वयोश्री योजना 2021 अंतर्गत लाभार्थी कुटुंबाला उपकरणे विनाशुल्क दिली जातील.
- देशातील प्रत्येक लाभार्थी कुटुंबाची साधन संख्या कुटुंबातील लाभार्थी सदस्यांच्या संख्येवर अवलंबून असेल.
- प्रत्येक लाभार्थ्यास डॉक्टरांनी तपासणी केल्यानंतरच उपकरणे पुरविली जातील.
राष्ट्रीय वयोश्री योजनेंतर्गत देण्यात येणारी उपकरणे :
- चालण्याची काठी (Walking sticks)
- कोपर क्रचेस (Elbow crutches)
- ट्रायपॉड (Tripods)
- क्वाडपॉड (Quadpods)
- श्रवणयंत्र (Hearing Aids)
- व्हील चेअर (Wheelchair)
- कृत्रिम दात (Artificial Dentures)
- चष्मा (Spectacles)
पात्रता :
- अर्जदार हा भारतीय रहिवासी असणे आवश्यक आहे.
- या योजनेंतर्गत त्या वृद्धांना पात्र मानले जाईल ज्यांचे वय 60 वर्षांपेक्षा जास्त असेल.
- बीपीएल/एपीएल प्रवर्गातून येणार्या आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल कुटुंबांना या योजनेचा लाभ देण्यात येईल.
आवश्यक कागदपत्रे :
- आधार कार्ड
- रेशन कार्ड
- सेवानिवृत्ती निवृत्तीवेतन बाबतीत संबंधित कागदपत्रे.
- शारीरिक असमर्थतेच्या बाबतीत प्रमाणपत्र किंवा वैद्यकीय अहवाल.
- पासपोर्ट आकाराचा फोटो.
राष्ट्रीय वयोश्री योजनेसाठी अर्ज कसा करावा :
ज्येष्ठ नागरिकांनी आपले सरकार केंद्र (Common Sservice Centre) येथे राष्ट्रीय वयोश्री योजनेत नावनोंदणी अर्ज करण्यासाठी खालील लिंकचा वापर करावा.
https://alimco.csc-services.in/index.php
राष्ट्रीय वयोश्री योजनेची मार्गदर्शक तत्वे: योजनेची मार्गदर्शक तत्वे पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा.